Physical Address
304 North Cardinal St.
Dorchester Center, MA 02124
Podstawowe rodzaje rur elektroinstalacyjnych
Rury kablowe stanowią fundamentalny element każdej instalacji elektrycznej. Na rynku dostępnych jest kilka głównych typów tych produktów. Rury sztywne PVC charakteryzują się wysoką wytrzymałością mechaniczną i odporną na działanie czynników chemicznych. Ich średnica wewnętrzna waha się od 16 mm do 110 mm. Te rozwiązania sprawdzają się doskonale w instalacjach podtynkowych oraz betonowych.
Rury giętkie peszel oferują znaczną elastyczność podczas montażu w trudno dostępnych miejscach. Karbowana powierzchnia zewnętrzna zapewnia im większą wytrzymałość na zginanie. Dostępne są w średnicach od 13 mm do 50 mm. Ich struktura umożliwia łatwe przeciąganie kabli nawet w skomplikowanych trasach instalacyjnych. Dodatkowo posiadają gładką powierzchnię wewnętrzną, która chroni przewody przed uszkodzeniami.
Rury metalowe stalowe lub aluminiowe wykorzystuje się w szczególnie wymagających warunkach eksploatacyjnych. Charakteryzują się one najwyższą odpornością na uszkodzenia mechaniczne oraz wysokie temperatury. Ich zastosowanie jest obligatoryjne w niektórych środowiskach przemysłowych. Grubość ścianki waha się od 1,2 mm do 3,0 mm w zależności od średnicy. Wymagają one jednak specjalistycznych narzędzi do cięcia i łączenia.
Kryteria wyboru odpowiedniej rury
Środowisko instalacji determinuje wybór konkretnego typu rury elektroinstalacyjnej. W pomieszczeniach wilgotnych konieczne jest zastosowanie produktów o klasie szczelności IP67 lub wyższej. Temperatura otoczenia wpływa na właściwości mechaniczne materiału. Rury kablowe (onninen.pl/produkty/Elektrotechnika/Rury-elektroinstalacyjne) PVC pracują w zakresie od -25°C do +60°C. Przy wyższych temperaturach należy rozważyć materiały termoodporne.
Liczba i przekrój przewodów określają wymaganą średnicę wewnętrzną rury. Zgodnie z normą PN-IEC 60364 stopień wypełnienia nie powinien przekraczać 40% powierzchni przekroju. Dla kabla o przekroju 2,5 mm² minimalna średnica rury wynosi 16 mm. Większe przekroje wymagają proporcjonalnie większych średnic. Obliczenia te uwzględniają również rezerwę na przyszłe rozbudowy instalacji.
Sposób prowadzenia trasy instalacyjnej wpływa na wybór między rurami sztywnymi a elastycznymi. Proste odcinki poziome i pionowe najlepiej realizować przy użyciu rur sztywnych. Ich montaż jest szybszy i bardziej ekonomiczny. Skomplikowane trasy z licznymi zakrętami wymagają zastosowania elastycznych rozwiązań. Te ostatnie umożliwiają ominięcie przeszkód konstrukcyjnych bez konieczności stosowania dodatkowych złączek.
Właściwości materiałów i ich zastosowanie
Polichlorek winylu stanowi najpopularniejszy materiał do produkcji rur elektroinstalacyjnych. Jego główną zaletą jest odporność na korozję oraz działanie większości związków chemicznych. Rury PVC nie wymagają konserwacji przez cały okres eksploatacji. Ich masa właściwa wynosi około 1,4 g/cm³, co czyni je relatywnie lekkimi. Dodatkowo są one niepalne zgodnie z klasą trudnopalności B2.
Polietylen wysokiej gęstości charakteryzuje się jeszcze większą elastycznością niż PVC. Rury giętkie peszel (onninen.pl/produkty/Elektrotechnika/Rury-elektroinstalacyjne/Rury-elektroinstalacyjne-tworzywowe/Rury-gietkie-karbowane-typu-Peszel) wykonane z tego materiału mogą pracować w temperaturze do 90°C. Ich współczynnik rozszerzalności cieplnej wynosi 2×10⁻⁴ K⁻¹. Te właściwości czynią je idealnymi do instalacji zewnętrznych. Ponadto wykazują one doskonałą odporność na promieniowanie UV.
Materiały metalowe oferują najwyższą wytrzymałość mechaniczną ze wszystkich dostępnych opcji. Stal ocynkowana wytrzymuje obciążenia do 1000 N/cm². Aluminium charakteryzuje się mniejszą masą przy zachowaniu dobrej wytrzymałości. Jego gęstość wynosi 2,7 g/cm³ w porównaniu do 7,8 g/cm³ dla stali. Oba materiały wymagają jednak zastosowania specjalnych złączek zapewniających ciągłość elektryczną obudowy.
Metody montażu i niezbędne akcesoria
Rury sztywne łączy się za pomocą dedykowanych muft lub kształtek. Połączenie na wcisk zapewnia szczelność IP54 bez użycia dodatkowych uszczelek. Dla wyższych klas szczelności stosuje się mufy z pierścieniem gumowym. Promień gięcia rury sztywnej nie może być mniejszy niż 6-krotność jej średnicy zewnętrznej. Przekroczenie tego parametru może spowodować pęknięcie materiału.
Elastyczne rury karbowane wymagają specjalnych końcówek do połączenia z puszkami instalacyjnymi. Końcówki gwintowane zapewniają mocowanie zgodne ze standardem metrycznym M16, M20, M25. Ich montaż polega na nasunięciu na rurę i dokręceniu nakrętki zabezpieczającej. Minimalne siły dokręcenia wynoszą od 5 Nm do 15 Nm w zależności od średnicy. Prawidłowy montaż gwarantuje szczelność połączenia przez cały okres użytkowania.
Systemy mocowania różnią się w zależności od miejsca instalacji. Uchwyty plastikowe z wkrętem stosuje się do ścian murowanych i betonowych. Rozstaw mocowań nie powinien przekraczać 1 metra dla rur sztywnych. Rury elastyczne wymagają podpory co 0,5 metra ze względu na mniejszą sztywność. W stropach płytowych wykorzystuje się specjalne uchwyty wprasowywane przed betonowaniem.
Normy bezpieczeństwa i wymagania prawne
Europejskie normy bezpieczeństwa określają minimalne wymagania dla rur elektroinstalacyjnych. Norma EN 61386 klasyfikuje je według odporności na różne czynniki zewnętrzne. Kod składa się z 9 cyfr określających właściwości mechaniczne, termiczne i chemiczne. Pierwsza cyfra oznacza wytrzymałość na ściskanie od 1 (lekka) do 5 (bardzo ciężka). Elektrotechnika (onninen.pl/produkty/Elektrotechnika) wymaga przestrzegania tych standardów we wszystkich instalacjach.
Przepisy krajowe mogą wprowadzać dodatkowe ograniczenia dotyczące zastosowania poszczególnych materiałów. W Polsce obowiązuje norma PN-IEC 60364 regulująca instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymaga ona zastosowania rur trudnopalnych w budynkach użyteczności publicznej. Klasa reakcji na ogień nie może być niższa niż B2-s1,d0. Dodatkowo w drogach ewakuacyjnych obowiązuje wymóg stosowania materiałów beztoksycznych.
Certyfikaty jakości potwierdzają zgodność produktów z obowiązującymi normami. Znak CE jest obowiązkowy dla wszystkich rur wprowadzanych na rynek europejski. Krajowy znak zgodności B dodatkowo potwierdza spełnienie wymagań polskich norm. Certyfikat CNBOP jest wymagany dla produktów stosowanych w systemach bezpieczeństwa pożarowego. Te dokumenty stanowią podstawę do oceny zgodności podczas odbiorów technicznych instalacji elektrycznych.
